Strona główna  - Natura 2000
Natura 2000

Walory przyrodnicze obszarów Natura 2000 w Gorcach.

 

Na obszarze Gorców i przylegającej części Beskidu Wyspowego leżą dwa obszary Natura 2000:

Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków „Gorce” (PLB 120001)

Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Ostoja Gorczańska” (PLH 120018).

Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków „Gorce” (PLB120001) o powierzchni 6825 ha, powołany 21 lipca 2004 roku w granicach istniejącego Gorczańskiego Parku Narodowego (GPN). Podstawą powołania było występowanie na tym obszarze 18 gatunków ptaków figurujących na liście Dyrektywy Ptasiej. Poniżej, w Tabeli 1 przedstawiono podstawowe dane dla chronionych w tym obszarze gatunków (wg. Strategia zarządzania dla obszaru Natura 2000 „Ostoja Gorczańska”).

Tab. 1. Lista gatunków ptaków z I Załącznika Dyrektywy Ptasiej w OSOP „Gorce” PLB120001.

Nazwa polska gatunku

Nazwa łacińska gatunku

Powierzchnia siedlisk dla gatunku (ha)

Liczebność populacji (par lęgowych)

Trzmielojad

Pernis apivorus

6800

3-5

Orzeł przedni

Aquila chrysaetos

6800

1

Orlik krzykliwy

Aquila pomarina

6800

1-2

Jarząbek

Bonasia bonasia

6800

50-100

Głuszec

Tetrao urogallus

1500

15-25 osobników

Puchacz

Bubo bubo

3800

2-3

Sóweczka

Glaucidium passerinum

5000

20-30

Puszczyk uralski

Strix uralensis

4350

15-20

Włochatka

Aegolius funereus

2500

10-20

Dzięcioł zielonosiwy

Picus canus

500

1-2

Dzięcioł czarny

Dryocopus martius

6100

15-20

Dzięcioł białogrzbiety

Dendrocopus leucotos

4200

10-20

Dzięcioł trójpalczasty

Picoides tridactylus

5350

20-30

Muchołówka mała

Ficedula parva

3200

50-100

Muchołówka białoszyja

Ficedula albicollis

3200

2-4

Derkacz

Crex crex

50

do 5 osobników

Gąsiorek

Lanius collurio

300-400

5-10

Bocian czarny

Ciconia nigra

1000

1-2

 

 

Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Ostoja Gorczańska” (PLH 120018) został zatwierdzony przez Komisję Europejską 25 stycznia 2008 roku. Zajmuje obszar 17 998 ha.

Centralną część obszaru stanowi Gorczański Park Narodowy, na którego terenie chronione są duże obszary buczyn. Pod względem zajmowanej powierzchni i stopnia zachowania siedliska należą do najcenniejszych w polskiej części Karpat. Są miejscem gnieżdżenia się następujących gatunków ptaków: puchacz, jarząbek, muchołówka mała i białoszyja. Pod względem liczby gatunków ptaków ujętych w Dyrektywie Ptasiej najcenniejsze obszary stanowią świerczyny górnoreglowe oraz strefa przejściowa pomiędzy reglem dolnym i górnym. Tu występują następujące gatunki: głuszec, jarząbek, dzięcioły: trójpalczasty, białogrzbiety, czarny, sóweczka, włochatka, puszczyk uralski, orzeł przedni.

Cennym obszarem ostoi, a zagrożonym presją różnych form turystyki jest kopuła szczytowa Turbacza. Z racji swej wysokości n.p.m., bory świerkowe sięgają tu niemal górnej granicy lasu. Badania wykazały strukturalne cechy drzewostanu położonego przy górnej granicy lasu (tworzenie biogrup). Oprócz borów świerkowych znajduje się tam kilka płatów torfowisk wysokich i przejściowych. Jedno z nich, zakwalifikowane do siedlisk torfowisk wysokich z roślinnością torfotwórczą (kod 7110) usytuowane jest w borze górnoreglowym w najwyższych partiach kopuły szczytowej. Drugie, usytuowane poniżej schroniska, na skraju polany Wolnica, było od dziesięcioleci poddawane antropopresji (sąsiedztwo pola biwakowego). Mimo to zachowały się jeszcze fragmenty żywego torfowiska. Jest zatem jeszcze szansa na uratowanie fragmentu tego cennego siedliska.

Oprócz tego kopuła szczytowa jest ważnym miejscem występowania głuszca. Dane historyczne oraz obserwacje z ostatnich lat potwierdzają występowanie tokowisk w tym rejonie.

Na Hali Turbacz, położonej po północnej stronie Turbacza istniało kilkadziesiąt lat temu jedyne w Karpatach stanowisko paproci – podejźrzona lancetowatego Botrychium lanceolatum. Obecnie nie zostało potwierdzone występowanie tego gatunku.

Gorce w przeszłości (przez kilkaset lat) były jednym z ważniejszych ośrodków pasterstwa w Karpatach Zachodnich. Dzięki ekstensywnej gospodarce łąkowej wykształciły się bardzo cenne siedliska, przede wszystkim w postaci górskich łąk mietlicowych i konietlicowych (6520) i muraw bliźniczkowych (6230). Mimo trwającego regresu pasterstwa, w Gorcach zachowała się jeszcze spora część tych cennych siedlisk. Szczególnie bogaty pod tym względem jest obszar doliny Ochotnicy. Jednak z powodu niskiej opłacalności gospodarki łąkarskiej, siedliska te należą do najbardziej zagrożonych w kolejnych dziesięcioleciach.

Cały obszar jest siedliskiem dużych drapieżnych ssaków – wilka i rysia. Występowanie tych drapieżników gwarantuje wysoki stopień zalesienia obszaru oraz stan jeleniowatych – jelenia i sarny.

Ostoja Gorczańska stanowi również ważny obszar węzłowy dla połączeń karpackich korytarzy migracyjnych. Na obszarze Ostoi krzyżują się ponadregionalne i transgraniczne trasy migracji południkowej i równoleżnikowej. Obszar ważny jest dla zachowania spójności sieci Natura 2000 poprzez łączność z następującymi obszarami: „Ostoja Popradzka” PLH 110019, „Tatry” PLC 120001, „Torfowiska Orawsko-Nowotarskie” PLH 120016, PLB 120007, „Babia Góra PLH 120001, „Na Policy PLH 120012”, Pieniny PLH 120013, PLB 120008. Poniżej przedstawiono Tabele 2–5 z podstawowymi danymi dla siedlisk i gatunków (wg. Strategia zarządzania dla obszaru Natura 2000 „Ostoja Gorczańska”).

 

Tab. 2 Lista siedlisk przyrodniczych (nieleśnych) w SOOS „Ostoja Gorczańska” PLH120018.

Kod

siedliska

Nazwa siedliska

Powierzchnia (ha)

Liczba płatów

 Średnia wielkość płatu (ha)

3220

Pionierska roślinność na kamieńcach górskich potoków

0,15

2

0,075

*6230

Bogate florystycznie górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie)

215,1440

296

0,7268

6430

Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium)

63,1119

241

0,2619

6510

Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris)

9,9914

33

0,3028

6520

Górskie łąki mietlicowe i konietlicowe użytkowane ekstensywnie (Polygono-Trisetion)

565,6031

515

1,0983

*7110

Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe)

0,0672

2

0,0336

7120

Torfowiska wysokie zdegradowane, zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji

0,0296

1

0,0296

7140

Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea nigrae)

0,8840

7

0,1263

*7220

Źródliska wapienne ze zbiorowiskami

Cratoneurion commutati

0,0083

2

0,0042

7230

Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk

17,4025

210

0,0829

8220

Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacetalia vandellii

0,2063

11

0,0188

8310

Jaskinie nieudostępnione do zwiedzania

0,0000

3

0,0000

SUMA

872,59

1323

0,66

 

  Tab. 3. Lista siedlisk przyrodniczych (leśnych) w SOOS „Ostoja Gorczańska” PLH120018.

Kod siedliska

Nazwa siedliska

(typ siedliska)

Nazwa zbiorowiska

(podtyp siedliska)

Pow. (ha)

Pow. (ha)

Liczba płatów

Liczba płatów

Średnia wielkość płatu (ha)

9110

Kwaśne buczyny

kwaśna buczyna górska (9110-2)

62,92

296,61

38

55

1,66

żyzna jedlina karpacka (9110-3)

233,70

17

13,73

9130

Żyzne buczyny

żyzna buczyna karpacka (9130-3)

8240,08

8240,08

60

60

137,33

9410

Górskie bory świerkowe

acydofilny bór

górnoreglowy (9410-1)

1523,26

6449,32

28

207

54,42

dolnoreglowy bór

mieszany (9410-3)

4925,70

179

27,52

91D0

Bory i lasy

bagienne

podmokła świerczyna górska (91D0-4)

1,1

1,1

1

1

1,1

91E0

Łęgi wierzbowe, topolowe

i jesionowe

nadrzeczna olszyna

górska (91E0-6)

10,22

15,07

16

28

0,64

bagienna olszyna górska (91E0-7)

4,85

12

0,40

SUMA

16032,25

351

351

 

 Tab. 4. Lista gatunków roślin z II Załącznika Dyrektywy Siedliskowej w SOOS „Ostoja Gorczańska” PLH120018.

Nazwa polska gatunku

Nazwa łacińska gatunku

Powierzchnia siedlisk gatunku (ha)

Liczebność populacji (szt.)

Bezlist okrywowy

Buxbaumia viridis

20

98

 

Tab. 5 Lista gatunków zwierząt z II Załącznika Dyrektywy Siedliskowej w SOOS „Ostoja Gorczańska” PLH120018.

Nazwa polska gatunku

Nazwa łacińska gatunku

Powierzchnia siedlisk gatunku (ha)

Liczebność populacji (osobniki)

Biegacz urozmaicony

Carabus variolosus

10

> 20 000

Zalotka większa

Leucorrhinia pectoralis

brak danych

brak danych

Poczwarówka zwężona

 

Vertigo angustior 

ok. 0,04

800-1200

Kumak górski

Bombina variegata

2

5000-15000

Traszka grzebieniasta

Triturus cristatus

0,05

20-50

Traszka karpacka

Triturus montadoni

2

5000-15000

Niedźwiedź brunatny

Ursus arctos

16 000

1-2

Wilk

Canis lupus

16 000

2-8

Ryś

Lynx lynx

16 000

4-8

Wydra

Lutra lutra

3000

10-20

Nocek duży

Myotis myotis

brak danych

brak danych

Podkowiec mały

Rhinolophus hipposideros

brak danych

brak danych

 

Opracował J. Loch  wg . „Strategia zarządzania dla obszaru Natura 2000 Ostoja Gorczańska”  (http://www.iop.krakow.pl/karpaty).

 
 

 

Positive-Power
KSIĘGA GOŚCI | DODAJ DO ULUBIONYCH | POLEĆ ZNAJOMEMU | MAPA STRONY
BIP
Wersja polska
Wersja niemiecka
Wersja angielska